SIN-171020-LE MAÎTRE EST L'ENFANT.docx LE MAÎTRE EST L'ENFANT Un teulfilm sevenet gant : Alexandre Mourot (2017- 1e30). Maria Montessori e oa bet hanw anezhi pa oan e skol normal Gwened. Prezantet e oa bet dimp ar bedagogourion vrudet un tamm, re na oa ket ar pezh a gennigent tre evel ar pezh a veze an deskadurezh-stad kustum da lakaad evel patrom da gelenn. Klevet hor boa komz a Célestin Freinet hag a Varia Montessori enta. Mez ne oa ket bet an tamm kaoz-se nemed un alberz hebkén a draoù na oant ket evidimp, traoù re bell a-zoc'h ar pezh a c'helle danvez mistri-skol eveldimp-ni boud gouest d'ober kredabl. Ouzhpenn-se, mar ne oa ket hanw ha pedagogiezh Célestin Freinet un dra estren-kàer (rag klevet hor boa komz a skolaerion ag ar Morbihan hag a heulïe e vod-ober), ne oamp ket bet tomm-braz douzh kennigoù Montessori marse ive abalamour ma oa ur vaouez. Ha ni, e skol normal ar baotred, ne welemp ket an traoù gant daoulagad ar merc'hed memestra, na petra 'ta ! Marse e oa re abred. Rag Maria Montessori ive he doa kroget gant ur mod klasel d'ober skol. Mez gras d'he spered lemm tuet douzh an deskamant just a-walc'h, e oa daet soñj dezhi a fesonoù arall d'ober war-dro ar vugaligoù, diwar selled pizh douzh ar pezh a rae he bugale-hi er gêr. Liez e vez evel-se e ta an ide d'an den ha setu kemmet fas ar bed. Soñjet e Newton hag e aval ! Rag petra zo a-dreñv pedagogiezh Maria Montessori ? Hi he-doa remerket e klaske ar vugale ober traoù, hag adal o bloazioù kentañ, o mizioù kentañ zokén. Evid-se n'o dez ket dober ag ar vrazarded, peurliesañ. Selled a raont douzh ar bed tro-dro dezhe, selled a raont pell meur a wezh, ha klask a raont touchañ en traoù ha c'hoari gante kentizh ha ma c'hellont. Pa vez lâret c'hoari n'eo ket tamm ebed evel ma komprenomp ar ger-se evidimp. Evid an dud vraz mah omp e kas ar ger c'hoari d'an dudi, d'an amzer vak, d'ar momantoù ma ne labouromp ket. Evid ar vugale ema an c'hoari o mod da voud er bed, o mod da zizoloiñ o endro tost. Hag ar pezh a zo a-dreñv an c'hoant-se zo lakaad un dra da greskaad. Ha pezh tra ? O gouested personel da voud mestr war an traoù. Setu aze motor c'hoant brasaad ha kreskaad ar vugaligoù : o c'hoant da voud emren. Goude boud sellet ha sellet a-dost douzh modoù ober ar re vihan, e oa daet Maria Montessori da gompren ar pezh a rankehe d'ur skol respetuz ag o fersonelezh kennig dezhe. Savet he doa ur yuc'h c'hoarioù ha stalieroù a beb sort evid ar c'hlasoù, a-live gant oad ar skolidi evel-just. Heb leuskel domani ebed a-gostez, pe dost : c'hoari gant dour, gant ar mekanik, alejañ boued simpl, ober war-dro an douar er jardin, heb ankouaad kontiñ, lenn, skriv ha m'oar-me c'hoazh. Ar pal : leuskel ar vugale da voud emren muioc'h-mui, hervez o c'hoant, o lusk dezhe o-hunan. Ha klask a ra ar film-se hon lakaad da gompren e vehe un dra vad d'ar skolioù a hiziw moned da glask un tamm awen e-tal tud Montessori, un 2500 bennag a skolaerion er Frañs. Mez daomp pelloc'h. Ema toud an dud akord, ha n'eo ket re Montessori hebkén, evid lakaad bugale ar skol-vamm da voud emren, emrennoc'h-emren zokén. Ne gavit ket drol neuze gweled ar stadoù, ha n'eus ket dober a voned pell, rac'hwizañ d'ar poblañsoù goulenn diouzh o zu o emrenerezh ? Aze eh eus peadra da soñjal e vourr hon politikerion reniñ, n'eo ket war ur boblad brazarded, ken emren evel bugale ar skolioù-mamm d'an nebeutañ, mez kentoc'h war tud sujet-braz ha sentuz douzh lezennoù graet evid o mad, en desped dezhe meur a wezh. Jean-Claude Le Ruyet.20171012b.234F.