OMAR Ur film palestinian sevenet gant : Hany Abu-Assad (2013). Gant : Adam Bakri, Waleed Zuaiter, Leem Lubany, Samer Bisharat. C'hoazh ur film terribl diwar-benn ar brezel-se etre Izraelianed ha Palestinianed, ur brezel hag a bad bremañ a-c'houde degvloazadoù. Ar re yaouank amañ dreist-oll a sant ar gwad bervañ en o gwaziad pa ne ya ket an traoù en-dro dezhe evel ma karehent e yahent. Moian zo kompren ar Yudevion pa zifennont ar vro roet dezhe e 1948. E-raog e oant ur bobl divro. Mez ar feson ma oa bet roet pe kemeret an douaroù-se gante ne jaoj ket ataw d'ar re a oa é chom er broioù-sen e-raog, graet Palestinianed anezhe. Diaez eo d'ar re-mañ en em santiñ e peuc'h gant o voazined pa glask ataw Izrael brasaaad he lod dre sevel batimantoù e trevadennoù sovaj pe hanter-sovaj. Ha petra soñjal ag ar vur uhel braz savet gant Izrael c'hoazh evid parraad douzh ar Balestinianed a voned war he douaroù ? Diouzh an tu arall e komprenomp ive e klask Izrael gwarantiñ he foblañs pa darzh bombennoù er busoù pe en tavarnioù ha pa vez lazhet siviled. Gant piw ema an droed ? Droed o deus an Izraelianed da gaoud ur vro. Mad. Mez droed o deus ar Balestinianed ive da gaoud o heni. Ha n'eo ket o heni en ur bloc'h. Rannet eo e daou damm d'an nebeutañ, bandenn C'haza, er sud, hag ar Cisjordani, ar lod vrasañ, en Nord, ar lod-mañ toullet ha didoullet tamm ha tamm gant an Izraelianed, en despet d'ar lezenn liez. Komprenabl eo n'eo ket ur feson jaojabl da roiñ ur vro d'an dud. Penaoz ober ? Ouzhpenn-se e chom statud Jeruzalem un ampouezon da rac'h an dud du-hont. Peb unan en deus c'hoant da gaoud ar gêr a-bezh evid e boblañs. Izrael a-gaoz mand eo liammet stard gant orin he fobl, ar Balestinianed abalamour mand eo o c'hêrbenn ive, oll ar Vuzulmaned a-gaoz ma eh eus eno relegoù hag arouezioù kreñv ag o feiz, ar Gristenion ive evid ar memez rezonoù, rezonoù koshoc'h c'hoazh. Neuze, penaoz d'an dud bevañ eno, dreist-oll ar Balestinianed, dalc'het en ur stad izel gant boycott ha gant gwask Izrael warne plaen ? Komprenabl eo e verw o gwad er yaouankizoù dalc'het evel-se er baourentez. Setu aze steuñvenn ar film-mañ, sevenet gant un den a Vro-Balestin just a-walc'h, un den hag a sant an traoù dre an diabarzh. Karantez, treitouriezh, disfiziañs. Tri c'hamarad, Palestinianed oll, e soñj dezhe sevel ur group armet evid stourm ive evid o bro. O fal : lazhañ soudarded Tsahal, arme Izrael. Ar pezh a raont aez a-walc'h. Mez ne chom ket o ebenourion diseblant. Gouied a raont penaoz ober evid diskoachañ muntrerion o soudarded, ha gouied a raont penaoz silañ disfiziañs ha douetañs er c'halonoù evid doned da benn hag o falioù. Hag Omar, an den a heuliomp amañ, e vo diaez dezhañ choaz etre e stourm hag e garantez evid Nadia. Diskoueziñ a ra ar film pegen luziet eo an traoù eno, pegen diaez e vez gweled un diskloum bennag sevel pa vez kement a gasoni etre an dud. Ha nawazh, pa vehe an disterrañ minc'hoazh, an disterrañ respet etre an dud eno, e vehe posubl diskar ar magoerioù ha bravaad ar vuhez. Mez piw a grogo ? Gant piw e vo graet ar paz kentañ ? Un den a-sort gant Mandela, ha ganet eo dija war an douaroù entanet ha gwadeg-se ? Kasomp hon hetoù matañ a beuc'h dezhe, d'an nebeutañ. Jean-Claude Le Ruyet.20131213a.