SIN-171215-LES GARDIENNES.docx LES GARDIENNES Ur film sevenet gant : Xavier Beauvois (2017). Gant : Nathalie Baye, Laura Smet, Iris Bry (2e18). Ema Xavier Beauvois anavet bremañ evel unan a sevenerion wellañ ar Frañs. Goude N'oublie pas que tu vas mourir (1995) ha dreist-oll goude Des hommes et des Dieux (2010, Priz Braz Cannes ar bloaz-se ha Cesar ar gwellañ film e 2011), ha daoust d'un afochadenn a-fed kenwerzh (La rançon de la gloire e 2014), setu-eñv en-dro gant ur film diwar-benn ar brezel 14, é tiskoueziñ rol ar maouezi chomet war an dachenn pa oa o zadoù, o breuder, o gwazed pe o faotred war an talbenn, pell du-hont douzh tu ar Reter. En amzer-se, da lâred eo kant vloaz so, e oa kazimant an oll dud, er Frañs, en Alamagn, en Europ hag er bed a-bezh kredabl peizanted. D'an amzer-se e oa staget an darn vuiañ ag an dud douzh an douar, evid produañ boued, en em vagañ ha magañ ar bed. Setu perag en doa kredet Jean Giono skriv, e 1938, pa sante ar brezel é tostaad en-dro, e lizher d'ar beizanted hag a oa bet ar muiañ niver ag ar soudarded kaset d'ar brezel e 1914. "En em lañsit e kroaziadeg ar baourentez a-eneb da binvidigezh ar brezel ! (...) E zizalvoudegezh absolut an heni eo a welan dreist peb tra er brezel. (...) Dedennet e vez an darn vuiañ ag an dud gant an euzh, an orrol ; en em santoud a ra an darn vuiañ ag an dud gouest da vevañ ha da vervel evel ar re arall ; n'int ket fachet a voud oblijet da roiñ ar brouenn a gement-se. N'eus rezon arall ebed d'an degemer a vez graet anezhañ ar verzherinti hag an aberzhiñ goude. (...) En em dennañ ag an droug, setu aze ar speredegezh" a lâre Giono. Ha tra ma veze ar wazed war an talbenn, en dañjer a voud gloazet pe lazhet, ha gloazet pe lazhet lod anezhe dija, e chome ar maouezi gant re gamm ha re sïet, evel ma lâre ar sonenn, gant ar labour da gas da benn en o zachennoù, gant ar vugale da zesav, gant ar loened d'ober war o zro, an arad, an hadañ, an eostiñ ha kant tra c'hoazh ne oui ket an dud a-hiziw petra a oant, rag n'eus ket ar vuhez hiziw netra da weled gant heni an amzer-se. Ne vevomp ket mui er memez bed. Tennet eo film Xavier Beauvois diwar ur romant bet skrivet gant Ernest Perochon e 1924. Hennañ oa bet skolaer publik er Vande hag anavet en doa ar brezel ive. E romant a ziskouez splann rol ar maouezi ha meuliñ a rae o labour hag o dînded en amzer-se. Setu ar pezh en deus klasket Xavier Beauvois diskoueziñ ive, ha daet eo da benn, a gredan. War-un-dro e rankan sinalañ filmoù arall en enor d'ar maouezi, filmoù hag a vez skignet an deizioù-mañ er salioù-sinema. Un deg zo anezhe, evel Les promesses de l'aube, Les conquérantes, M (komz a rin ag hennañ diwezhatoc'h). Pa'm boa gouiet e oa bet choazet Nathalie Baye evid c'hoari Hortense, ar vamm ha hi e-kreiz an istoer, em boa bet aon e vehe bet artifisiel ar skeudennoù. Rag soñj 'm eus a film Claude Chabrol, 1980, Le cheval d'orgueil (gant Jacques Dufilhot, Michel Blanc ha François Cluzot) pe Germinal, heni Claude Berry e 1993 (gant Renault ha Gérard Depardieu). Diaez e oa bet din krediñ en istoer rag re a jestoù hag a elfennoù ne oant ket en o lec'hioù. Netra a-sort-se amañ : gouied a ra Xavier Beauvois selled pizh douzh peb elfenn. Ha plijadur 'm eus bet ive é weled Laura Smet, merc'h Nathalie Baye ha Johnny Halliday, c'hoari er film-se, heb ankouaad Iris Bry, Francine ar vatezh er film, splann ha glan. Jean-Claude Le Ruyet.20171215a.242F.