DANS LA COUR Ur film sevenet gant : Pierre Salvadori (2014). Gant : Catherine Deneuve, Gustave Kervern. Peb unan ahanoc'h, chelaouerion gaezh, a anav ar faoutoù, ar frailhoù hag a zigor meur a wezh e-kreiz an hent petramant er murioù, er magoerioù. Enne e kresk liez fall louzoù, mez gelliñ a ra ive bokedoù kàer kavoud bod enne ha bravaad ar vuhez. Setu aze marse ar pezh en doa klasket Alain Resnais roiñ dimp da gompren gant e film Les Herbes Folles. Amañ, e film Pierre Salvadori, Dans la cour, e vez hanw ive ag ur frailh, ag ur faoutenn. Mez n'eo ket er-maez ema : e diabarzh ur ranndi ema ar frailh-se, ha ne zay ket bokedoù kàer na zokén fall louzoù da greskiñ un deiz e-barzh. Kentoc'h ema ar frailh-mañ un dra chaluz : daoust ha n'o ket an heni kentañ ag ur maread a zay da-heul ? Daoust ha n'eo ket ar batimant a-bezh en dañjer a gouezhel en e boull ? Ar pezh a soñj Mathilde (Catherine Deneuve), ar pezh he laka da bennfollañ, ha da goll he skiant vad, kazimant. Euruzamant eviti e kav Mathilde, e kourd he batimant, un den arall, Antoine (Gustave Kervern) ken bresk evelti, breskoc'h c'hoazh. Kavet en deus Antoine ar labour-se nevez so, rag e-raok e oa muzisian. Mez da zaou-ugent vloaz, setu-eñv lakaet diaez gant ar vuhez a oa e heni beteg neuze. Amañ ema daet da voud gouarner ar c'hourd, porzhier, concierge kwa. Daw dezhañ soursial douzh ar lizherioù, gouarn prop an traoù, respont douzh atersoù an dud, degemer an estrenion, klask souplaad an darempredoù etre ar re a zo é kenvevañ er lec'h-se. Soñj 'm eus ag ur frazenn a Lao tseu, hag a lâre, pell braz so bremañ, e c'helle an den kompren ar bed dre doull e fenestr. Faotoud a rae da Lao-tseu lâred, me ' gred ataw, ne oa ket rekiz foetañ bro dre ar bed a-bezh, war-droad, war-varc'h pe gant an tren pe gant ar c'harr-nij evel bremañ, evid kompren ar penaoz hag ar perag ag ar vuhez. Trawalc'h a draoù a wel an den dre doull e fenestr evid-se, mar klask pervezh. Hag er c'hourd-mañ just a-walc'h e welomp ar vuhez é tremen, gant ar relijionoù, kuriuz meur a wezh, gant an drammoù, gant e dud ordinel hag ar re nad int ket tre. Micherioù dishañval, onestiz ha dizonestiz, c'hoant da vevañ ha diaezamant da vevañ. Boud eh eus aze standilhonoù ag ar pezh a ya da vagañ hon buhez pemdezieg just a-walc'h. Mez war bord ar vuhez eh omp kentoc'h gant ar film-mañ, war an tu bresk, an tu tener. War an harzoù etre ar skiant vad hag ar follentez, war ar limit etre an c'hoant da vevañ hag an c'hoant da dec'houd kuit, da achap, da vervel zokén. Setu-ni amañ é c'hoari c'hoazh gant fin ar bed, gant an diskenn, gant an disav. Disav ar santimantoù, disav ar familhoù, disav ar pezh a oa bet savet gant an den er bloazioù kent ha kollet ar ster anezhe bremañ. Mez un dra zo amañ hag a ro e vraventez d'ar film. Un dra hon eus bet tro da weled dija e film Clint Eastwood, Gran Torino : an aberzh, ar sakrifis. Gwir eo n'eo ket tre ar memez heni, mez un aberzh eo ur sort. Roiñ e vuhez evid buhez un den arall. Koll e vuhez evid ma kavo pe evid ma adkavo an arall e vuhez-heñv en-dro. Er bed materïel-mañ e kellid talvoudegezhioù a-sort-se c'hoazh. Piw en dehe kredet ? Ema ar film Dans la cour evel ur pezh-c'hoari, ema ar c'hourd evel ur leurenn hag ar leurenn-se leurenn ar bed a-bezh. Ur fenestr eo ar sinema ive, ur fenestr digor war ar bed, ne gav ket deoc'h ? Sapre Lao-tseu ! Jean-Claude Le Ruyet.SIN-140502b.71C.